dinsdag 5 april 2016

Coaching: wat heb ik eraan?

Coaching is tegenwoordig hot! Overal kom je coaches tegen die coaching aanbieden op allerlei gebied. Maar: door de bomen zie je het bos niet meer.

Daarom even: terug naar het begin. Waarom coaching? Daarover las ik afgelopen zaterdag een interessant artikel in Nederlands Dagblad. Lees het hier.

Een aantal interessante quotes in het artikel over coaching:

Bram Beute, een coach met een praktijk in Zwartsluis ziet een verband tussen een groeiende vraag naar coaching en het wegvallen van plekken waar mensen echt luisteren. 'Behalve als je ervoor betaalt, blijkbaar.' Maar er is volgens hem nog iets aan de hand. 'Een honger naar verbinding. Mensen beseffen dat ze het alleen niet redden. Bij een coach willen ze leren contacten te leggen, kwetsbaarheid te tonen en in relaties te staan.'

Erik de Haan, hoogleraar Organisatie Ontwikkeling & Coaching aan de Vrije Universiteit, voegt daar een element aan toe. Hij ziet een bredere maatschappelijke ontwikkeling. 'De laatste jaren zijn er fundamentele veranderingen in communicatie, verbinding en verbondenheid, en de aard van werken.' Daar komt bij dat computers en netwerken delen van onze taken overnemen. 'Onze bijdrage aan de maatschappij wordt daardoor emotioneler en zingevender. Coaching helpt om over onze eigen emoties, persoonlijkheid en zingevingsproces te reflecteren, op een hoogstpersoonlijke manier.'

Beute: 'Ik definieer coaching als individuele begeleiding van iemand met een concreet doel of een leervraag, waarbij degene zelf regie houdt over zijn eigen ontwikkelproces. Dat gebeurt door luisteren, spiegelen en erkenning geven. Met als doel dat de coachee gaat zien hoe dingen anders kunnen.'

'De effectiviteit van coaching komt voort uit de coachrelatie. Een belangrijke conclusie uit onderzoek van de VU Amsterdam tussen 2011 en 2013 was dat het ging om de 'klik' tussen coach en coachee.
In een wetenschappelijk artikel van Erik de Haan, dat verschijnt in mei, schrijft hij dat 'helpende gesprekken' en 'begeleiding' effectief zijn. Maar ook dat nieuw onderzoek aantoont dat de zogenoemde klik veel minder belangrijk is dat werd gedacht. Er zijn twee zaken die het succes van een coachtraject sterk beïnvloeden: goede overeenstemming over de taken en over de doelen van coaching.'

'Maar een open houding is ook erg belangrijk in een goed coachingsgesprek', vult Yvonne Burger (deeltijdhoogleraar aan het Center for Executive Coaching van de Vrije Universiteit Amsterdam) aan.'De coachee moet zich begrepen voelen. Als hij een oordeel voelt bij de coach, stelt hij zich niet open, is er geen ruimte, dan moet je als coachee stoppen. Vaak heb je dat na één gesprek al door.'

Coaching begint dus bij een vraag, een probleem of een leervraag die je hebt of waar je mee zit. Je komt daar niet alleen uit. Je hebt iemand nodig die je daarbij helpt. Dat is de coach.

Het verschil met een hulpverlener is dat een coach gericht is op de hulpvrager (in coachingstermen "de coachee"). In hetzelfde artikel zegt Bram Beute daarover: 'In therapie is het de therapeut die de lijn trekt en het proces bepaalt. Bij coaching is de coachee veel meer aan zet.'

Dat is ook wat ik zelf terug hoor. Een coachee van mij vertelde na vijf sessies dat de coaching voor haar meer had betekend dan al die jaren hulpverlening. De reden? Hulpverleners nemen je als cliënt bij de hand en vertellen wat je moet doen. Maar daarmee wordt de oplossing niet van jezelf. Je wordt er geen eigenaar van. Ik stelde alleen vragen, waardoor zij zelf moest nadenken en zelf tot oplossingen kwam, waar ze nog nooit eerder op was gekomen.

Dat hoor ik vaak terug: "ik ben toch niet ziek, heb toch geen psycholoog nodig?" Een coach is dus geen hulpverlener. Hij is iemand die naast je staat. Die met je mee denkt. Die verbinding probeert te leggen en je als mens benaderd. Je bent geen cliënt, een probleemgeval, je bent mens met een probleem. En laten we wel wezen: wie is mens zonder problemen? Daarom kan iedereen een coach nemen en zie je ook dat hoger opgeleiden, managers, directeuren en politici een coach hebben.

Dus: kom over de brug en meld je aan als coachee! Mens, durf je problemen onder ogen te zien en ze zelf op te lossen. Met behulp van een coach!!!